Boetebedragen bij overtreding van de Arbeidsomstandighedenwetgeving
De Arbeidsomstandighedenwet, het Arbeidsomstandighedenbesluit en de Arbeidsomstandighedenregeling bepalen voor werkgevers en werknemers wat de rechten en plichten zijn op het terrein van veilig en gezond werken. Dit geldt ook voor zelfstandigen en vrijwilligers. Bij overtreding kan een boete worden opgelegd.
Ook opdrachtgevers, ontwerpende partijen en uitvoerende partijen hebben een verantwoordelijkheid om te zorgen voor een gezonde en veilige werkomgeving. Zij moeten goede randvoorwaarden creëren om gezond en veilig te kunnen werken.
Berekening van een boete
Op grond van de Beleidsregel boeteoplegging arbeidsomstandighedenwetgeving wordt de hoogte van de boete bepaald. De hoogte van de boete is afhankelijk van diverse factoren die in de beleidsregel zijn uitgewerkt en hierna kort worden benoemd.
Normbedragen
De overtredingen zijn ingedeeld in zeven categorieën normbedragen die variëren van €340 tot en met €13.500. Daarnaast geldt een boetenormbedrag van €50.000 wanneer een werkgever een arbeidsongeval niet direct meldt en waarbij de toezichthouder geen onderzoek meer kan verrichten.
Voor overtredingen begaan door bedrijfsartsen en andere deskundige personen worden één van de eerste drie normbedragen gehanteerd die variëren van €340 tot en met €1.500.
Bedrijfsgrootte
De normbedragen zijn uitgangspunt voor de berekening van de boete voor werkgevers met 500 of meer werknemers. Voor werkgevers met minder werknemers worden de normbedragen gecorrigeerd. Er zijn zes categorieën bedrijfsgroottes die een correctiepercentage kennen die variëren van 10% tot en met 80% van het normbedrag.
Voor overtredingen begaan door werknemers of zelfstandigen geldt als uitgangspunt voor de berekening van de op te leggen boete 10% van het normbedrag.
Voor overtredingen begaan door de opdrachtgever, de ontwerpende partij en de uitvoerende partij wordt niet gecorrigeerd naar het aantal werknemers. De normbedragen zijn uitgangspunt voor de berekening van de op te leggen boete.
Voor een boete die wordt opgelegd aan een werkgever bij wie vrijwilligers werkzaam zijn wordt uitgegaan van het aantal vrijwilligers dat werkzaam was op de locatie waar de overtreding heeft plaatsgevonden. Wanneer bij die werkgever ook werknemers werkzaam zijn, wordt voor de bedrijfsgrootte uitgegaan van het totale aantal werknemers en vrijwilligers.
Verhoging
Bij de berekening van de boete kunnen vervolgens 4 factoren aan de orde zijn die leiden tot een verhoging van de boete:
- wanneer een arbeidsongeval leidt tot de dood wordt de boete vermenigvuldigd met 5;
- bij een arbeidsongeval dat leidt tot blijvend letsel of ziekenhuisopname wordt de boete vermenigvuldigd met 4;
- indien de overtreding is aangemerkt als 'zware overtreding' wordt een vermenigvuldiging van 2 toegepast;
- wanneer meer dan 10 respectievelijk meer dan 50 werknemers zijn blootgesteld kan de boete met 1,5 respectievelijk 2 worden vermenigvuldigd.
Matiging
Wanneer de werkgever aantoonbaar inspanningen heeft verricht die gericht zijn op het voorkomen van de overtreding in het concrete geval, kan dit leiden tot matiging van de boete. De volgende inspanningen kunnen leiden tot een matiging van 25% per onderdeel:
- als de risico’s van de concrete werkzaamheden voldoende zijn geïnventariseerd en een veilige werkwijze is ontwikkeld die voldoet aan de vereisten van de arbeidsomstandighedenwetgeving;
- als de noodzakelijke randvoorwaarden zijn gecreëerd voor het toepassen van een veilige werkwijze;
- als er adequate instructies zijn gegeven;
- als er adequaat toezicht is gehouden.
Recidive
Bij een herhaling van een overtreding of soortgelijke overtreding kan het boetebedrag met 100 of 200% worden verhoogd.
Ernstige overtreding
In het Arbeidsomstandighedenbesluit zijn overtredingen als ernstig aangemerkt vanwege hun aard, bijvoorbeeld werken met gevaarlijke stoffen.
Bij een eerste herhaling van een ernstige overtreding of soortgelijke overtreding kan de verhoging van het boetebedrag vanwege recidive direct 200% bedragen.
Daarnaast kan bij ernstige overtredingen bij de eerste overtreding een waarschuwing preventieve stillegging worden gegeven en indien opnieuw dezelfde of soortgelijke ernstige overtreding wordt geconstateerd, een bevel preventieve stillegging worden opgelegd. In sommige gevallen kan strafrechtelijke vervolging volgen.
Evenredigheid
Tot slot wordt bij ieder geval bekeken of er nog andere aspecten zijn die van invloed kunnen zijn op de boetehoogte.
Meer informatie
Voor nadere informatie over de mogelijke hoogte van een boete raden wij u aan de Beleidsregel boeteoplegging arbeidsomstandighedenwetgeving te raadplegen.