De aanwezigheid van asbest in bouw- en andere materialen is een probleem dat in het hele land voorkomt. Bij bewerking en/of beschadiging van materialen waar asbest in zit, kunnen asbestvezels vrijkomen. De blootstelling aan asbestvezels kan op lange termijn leiden tot gezondheidsschade, zoals mesothelioom en longkanker.
In gebouwen en huizen tot 1994 is veel asbesthoudend materiaal gebruikt. Inmiddels zijn veel gebouwen waarin asbest is verwerkt verouderd. Bij verbouwing en sloop, maar ook bij brand, kunnen asbestvezels vrijkomen. Het verwijderen van asbesthoudende materialen moet dan ook op een veilige en deskundige manier worden uitgevoerd.
Bij illegale asbestverwijderingen wordt ondeskundig en onveilig gewerkt, waardoor werknemers en anderen in de omgeving kunnen worden blootgesteld aan asbestvezels.
Het uiteindelijke doel dat het programma nastreeft, is het voorkomen van blootstelling aan asbest door:
Hogere naleving van wet- en regelgeving door bedrijven die asbest saneren.
Minder illegale asbestverwijderingen.
Meer bewustwording van risico's van (de aanwezigheid van) asbest bij werkgevers/werknemers in andere sectoren dan de asbestbranche die tijdens het werk of bij onderhoud blootgesteld kunnen worden aan asbestvezels.
Doelen, aanpak en samenwerking
De doelen van het programma zijn onder andere:
Bedrijven die asbest verwijderen doen dat op een veilige en gezonde manier. Elke medewerker werkt veilig met asbestvezels (onder de drempelwaarde/norm voor blootstelling).
Verantwoord opdrachtgeverschap: opdrachtgevers (eigenaren van gebouwen waar asbest in voor komt) kennen de regels en laten asbest niet meer illegaal verwijderen.
Bedrijven die vaak de regels overreden worden preventief stilgelegd (mogen tijdelijk hun werk niet uitvoeren), tenzij ze de regels gaan naleven.
Het programma richt zich bij de controles en andere activiteiten op gecertificeerde bedrijven, illegale saneerders en andere bedrijven die met asbest in aanraking kunnen komen.
Het programma behandelt klachten over asbest. De informatie uit die klachten kan gebruikt worden om in te spelen op nieuwe ontwikkelingen met de inzet van de Arbeidsinspectie.
Het programma zet vanaf 2024 voor de aanpak van bedrijven die vaak de regels overtreden nieuwe manieren van handhaving in.
De Arbeidsinspectie werkt nauw samen met de Omgevingsdiensten. Er worden meldingen uitgewisseld, geschikte gezamenlijke aanpakken ontwikkeld en samen controles uitgevoerd. Daarnaast wordt er samengewerkt en afgestemd met de ILT.
