Uitkeringsgerechtigden: individuele begeleiding vergroot kans op werk

Verschillende vormen van individuele begeleiding dragen volgens uitkeringsgerechtigden bij aan een grotere kans op werk. Het gaat dan bijvoorbeeld om een werkfit- of re-integratietraject, specifieke trainingen en directe bemiddeling richting werkgevers. Ook het hebben van een vast contactpersoon bij UWV, het voeren van gesprekken op kantoor en bekendheid met een plan waarin UWV en de cliënt gezamenlijk afspraken vastleggen over de aanpak om terug naar de arbeidsmarkt te komen hangen duidelijk samen met een positief oordeel van de uitkeringsgerechtigde over de activerende werking van de dienstverlening.

Na een periode waarin het accent meer en meer verschoof naar digitale dienstverlening biedt UWV sinds 2016 weer vaker persoonlijke ondersteuning, met name aan mensen in de WW. Dit lijkt effect te hebben op de waardering van WW’ers: In vergelijking met de voorgaande meting in 2015 zijn minder WW’ers negatief over de meerwaarde van de dienstverlening. Een aandachtspunt voor UWV is de daling in het aandeel WW-gerechtigden dat inschat dat UWV erachter komt wanneer uitkeringsgerechtigden frauderen.    

Ook in de WIA is recent ingezet op meer persoonlijk contact. Dit wordt met name ervaren door degenen die nog relatief kort in de uitkering zitten. Van de gedeeltelijk arbeidsongeschikten die nog niet aan het werk zijn maar wel over arbeidsvermogen beschikken is het grootste deel niet actief bezig met zijn re-integratie en ervaart vanuit UWV ook zeer beperkt druk om aan het werk te komen. Ongeveer de helft van de gedeeltelijk arbeidsongeschikten kampt met psychische problematiek. Zij rapporteren relatief veel ondersteuning vanuit UWV. Toch is deze groep duidelijk minder tevreden over de ontvangen hulp en slaagt er ook minder goed in om weer aan het werk te komen.

Onder Wajongers is het effect zichtbaar van de recente herindeling per 2018, die gepaard ging met een uitkeringsverlaging van Wajongers met arbeidsvermogen. Zo is er een stijging te zien in het aandeel Wajongers dat aangeeft financieel niet goed rond te kunnen komen. Zorgwekkend is verder dat veel werkende Wajongers amper financiële vooruitgang ervaren als gevolg van het werk. Dit geldt in versterkte mate voor het grote deel werkende Wajongers met een parttimebaan. Een aanzienlijk deel van de werkende Wajongers wordt ondersteund door een jobcoach, die door deze Wajongers veelal als onmisbaar wordt getypeerd om het werk aan te kunnen.  

Positief is dat Wajongers in vergelijking met de voorgaande meting nu vaker van mening zijn dat ze voldoende hulp hebben gehad en dat de hulp de kans op werk ook echt vergroot. Deze ontwikkelingen gaan wel samen met een toename in het aandeel Wajongers dat zegt teveel onder druk te worden gezet vanuit UWV.