Werkgevers moeten hun werknemers veilige en gezonde arbeidsomstandigheden bieden. Het maken van een Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) draagt hieraan bij en is daarom wettelijk verplicht. Om de kwaliteit van RI&E's te waarborgen, moeten ze in bepaalde gevallen getoetst worden. Deze toetsing wordt gedaan door een arbodienst of gecertificeerde arbokerndeskundige, ook wel arbodeskundige of kerndeskundige genoemd.
Er zijn 4 verschillende arbokerndeskundigen, elk met een eigen kerndeskundigheid:
- gecertificeerde arbeids- en organisatiedeskundige
- gecertificeerde arbeidshygiënist
- gecertificeerde hogere veiligheidskundige
- geregistreerd bedrijfsarts
Toetsen van de RI&E
Een arbokerndeskundige toetst of het bedrijf alle arbeidsrisico's geïnventariseerd heeft en of het de juiste maatregelen neemt om deze te verkleinen of weg te nemen. De arbokerndeskundige stelt een toets- en adviesrapport voor de werkgever op zodat deze weet of de RI&E en het bijbehorende plan van aanpak voldoen aan de wettelijke vereisten. Sinds 2022 mogen arbokerndeskundigen RI&E's alleen toetsen op het gebied waarvoor zij gecertificeerd zijn; de zogeheten scope van hun certificering.
Gezamenlijke verantwoordelijkheid
Voor de certificering van arbokerndeskundigen, het toetsen van de RI&E en het toezicht op een goede werking van het certificaat zijn verschillende partijen betrokken, elk met eigen verantwoordelijkheden:
- De werkgever is in bepaalde gevallen verantwoordelijk voor het laten toetsen van de RI&E door een gecertificeerde arbokerndeskundige of arbodienst.
- De arbokerndeskundige toetst of de RI&E en het bijbehorende plan van aanpak volledig en betrouwbaar zijn. Daarbij beoordeelt deze of de gebruikte beoordelingsmethoden en de genoemde maatregelen gebaseerd zijn op actuele inzichten.
- De certificerende instelling (CI) certificeert arbokerndeskundigen. De instelling is verantwoordelijk voor het handelen van haar certificaathouders en neemt maatregelen als een arbokerndeskundige zich niet houdt aan de eisen van het certificaat.
- De Raad voor Accreditatie beoordeelt of certificerende instellingen voldoen aan de accreditatienorm voor persoonscertificatie.
- De minister van SZW wijst de certificerende instellingen aan.
- De schemabeheerder zorgt voor een actueel certificatieschema. Dit schema bevat de voorwaarden voor het verkrijgen en behouden van een certificaat. De schemabeheerder vertegenwoordigt ook de partijen die er belang bij hebben dat het certificaat in de praktijk goed werkt, zoals werknemers, werkgevers en certificerende instellingen.
- De Nederlandse Arbeidsinspectie ziet erop toe dat het stelsel waarmee arbeids- en organisatiedeskundigen, arbeidshygiënisten en hogere veiligheidskundigen gecertificeerd worden goed functioneert. Ook controleert zij of deze arbokerndeskundigen zich houden aan de gestelde certificaateisen en of certificerende instellingen hun certificatie- en toezichttaken onafhankelijk en volgens gestelde regels uitvoeren. Dit met als doel dat gecertificeerde arbokerndeskundigen effectief en volgens de geldende wetgeving te werk gaan.
- De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd houdt toezicht op de registratie van bedrijfsartsen in het BIG-register.
Risico's, aanpak en effect
Benieuwd welke risico's de Arbeidsinspectie ziet, de aanpak ervan en het effect daarvan? Bekijk de pagina Arbokerndeskundigen: risico's, aanpak en effect.