Wat is asbest

Asbest is een verzamelnaam voor een aantal natuurlijke mineralen, dat uit zeer fijne vezels bestaat. Het is een delfstof die nog steeds wordt gewonnen in onder andere Rusland, China en Brazilië. Asbest is onder te verdelen in twee hoofdgroepen: spiraalvormige vezels (waaronder chrysoliet) en rechte of amfiboolachtige vezels. Om te weten met welk type asbest je te maken hebt, is onderzoek in een laboratorium nodig.

Toepassingen

Asbest heeft lang bekend gestaan om zijn goede eigenschappen: het is sterk, slijtvast, isolerend en goedkoop. Daarom is het, vooral na 1950, veelvuldig gebruikt, bijvoorbeeld in gebouwen en schepen. Er is een onderscheid tussen hechtgebonden en niet-hechtgebonden toepassingen van asbest.

Gevaar en risico's

Materialen en toepassingen van asbest zijn gevaarlijk als ze zijn verweerd of beschadigd en als ze worden bewerkt, denk aan zagen, schuren, boren en/of breken. Dan komen vele, onzichtbaar kleine asbestvezels vrij. Bij niet-hechtgebonden materialen kunnen de asbestvezels zelfs zonder beschadiging of bewerking al vrijkomen in de lucht. Het inademen van asbestvezels is gevaarlijk. Ze dringen tot diep in de longen door met mogelijk ernstige gevolgen voor de gezondheid. Zoals:

  • Long- of buikvlieskanker (mesothelioom)
  • Longkanker
  • Asbestose, een vorm van ‘stoflongen’

De gezondheidsschade, vooral longvlieskanker en longkanker, komt vaak pas na zeer veel jaren aan het licht. Soms 10 jaar nadat met asbest is gewerkt, maar meestal pas na 30-40 jaar, waarbij het slachtoffer meestal al met pensioen is. Jaarlijks overlijden in Nederland tussen de 900 en 1.300 mensen als gevolg van het werken met asbest in het (verre) verleden.

De korte film Joost maakt op een beeldende en aangrijpende wijze duidelijk wat de gezondheidsrisico’s van asbestvezels zijn.